Ο Προσκοπισμός βασίζεται σε τρεις Θεμελιώδεις Αρχές:
- Το καθήκον προς τον Θεό: Η προσήλωση στις πνευματικές αξίες, πίστη στη θρησκεία που τις εκφράζει και αποδοχή των υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτή.
- Το καθήκον προς τους άλλους:
- η αφοσίωση στη χώρα, σε αρμονία με την προώθηση της τοπικής, εθνικής και διεθνούς ειρήνης, κατανόησης και συνεργασίας.
- η συμμετοχή στην ανάπτυξη της κοινωνίας, με προϋπόθεση την αναγνώριση και τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και την ανάπτυξη του φυσικού κόσμου.
- Το καθήκον προς τον εαυτόν μας: Η ανάληψη υπευθυνότητας για την ανάπτυξη των δυνατοτήτων μας.
Η
Προσκοπική Μέθοδος είναι ένα ουσιώδες και απαραίτητο σύστημα, δια του οποίου υλοποιείται η παιδαγωγική πρόταση της Προσκοπικής Κίνησης. Χαρακτηρίζεται ως ένα σύστημα προοδευτικής αυτο-εκπαίδευσης.
Είναι μια μέθοδος που βασίζεται στην αλληλεπίδραση ισοδύναμων και εξίσου σημαντικών στοιχείων που τελούν σε συνάρτηση και αποτελούν ένα ενιαίο σύστημα. Η εφαρμογή και η υλοποίηση αυτών των στοιχείων με ένα ισορροπημένο, σύμμετρο και αλληλοεξαρτώμενο τρόπο, διαμορφώνει ένα ολοκληρωμένο παιδαγωγικό σύστημα που κάνει τον Προσκοπισμό μοναδικό.
Η Προσκοπική Μέθοδος είναι ένα θεμελιώδες συστατικό του Προσκοπισμού και περιλαμβάνει τα παρακάτω στοιχεία : - Την Προσκοπική Υπόσχεση & τον Νόμο του Προσκόπου :
Μια προσωπική εθελοντική δέσμευση σε ένα δεδομένο κώδικα αρχών που είναι θεμελιακός και χαρακτηρίζει τις πράξεις και τη συμπεριφορά κάθε Προσκόπου. Η Υπόσχεση και ο Νόμος έχουν κεντρικό ρόλο στην Προσκοπική Μέθοδο. - Την Μάθηση στην Πράξη :
Η χρησιμοποίηση πρακτικών ενεργειών/δράσεων (εμπειρίες ζωής) και βιωμάτων που διευκολύνουν τη διαρκή μάθηση και ανάπτυξη. - Την Προσωπική Πρόοδο :
Μια προοδευτική μαθησιακή πορεία που εστιάζει στην ενθάρρυνση και πρόκληση του ατόμου σε συνεχή ανάπτυξη, μέσα από ένα μεγάλο εύρος μαθησιακών ευκαιριών. - Τη Συμμετοχή σε Μικρές Ομάδες :
Η χρήση μικρών ομάδων σαν ένας τρόπος συμμετοχής σε μια συνεργατική διαδικασία μάθησης, με στόχο την καλλιέργεια αποτελεσματικής ομαδικής εργασίας, διαπροσωπικών δεξιοτήτων, ηγεσίας καθώς και την ανάπτυξη αισθήματος ευθύνης και ταυτότητας. - Την Υποστήριξη Ενηλίκων :
Οι ενήλικοι βοηθούν, διευκολύνουν και υποστηρίζουν τους νέους να δημιουργήσουν δράσεις – μαθησιακές ευκαιρίες και μέσα από ένα κλίμα συνεργασίας να μετατρέψουν αυτές τις ευκαιρίες σε ουσιαστικές εμπειρίες. - Το Συμβολικό Πλαίσιο :
Μια δέσμη από θέματα και συμβολισμούς ενωμένα σε ένα συνολικό πλαίσιο που διευκολύνει τη μάθηση και προσδίδει μια μοναδική ταυτότητα στους Προσκόπους. - Τη Φύση :
Δράσεις – μαθησιακές ευκαιρίες στη φύση που ενθαρρύνουν μια καλύτερη κατανόηση για αυτή και τη σχέση με το ευρύτερο περιβάλλον. - Τη Διάδραση με την Κοινωνία :
Ενεργός εξερεύνηση και αφοσίωση στις κοινωνίες/κοινότητες και τον ευρύτερο κόσμο, ενθαρρύνοντας την ευρύτερη εκτίμηση και κατανόηση μεταξύ των ανθρώπων.
Υπόσχεση του Προσκόπου
Υπόσχομαι στην τιμή μου
να εκτελώ το καθήκον μου προς το Θεό και την Πατρίδα
να βοηθώ κάθε άνθρωπο σε κάθε περίσταση και
να τηρώ τον Νόμο του Προσκόπου.
(Η υπόσχεση του Προσκόπου προσαρμόζεται σε πολλές χώρες αναλόγως με την θρησκεία και το πολίτευμα)
Ο Νόμος του Προσκόπου
- Ο Πρόσκοπος λέει την αλήθεια και κρατά το λόγο του.
- Ο Πρόσκοπος είναι δίκαιος, άξιος να τον εμπιστεύονται, ξέρει να πειθαρχεί και να τηρεί τους Νόμους.
- Ο Πρόσκοπος είναι χρήσιμος στην οικογένειά του και την κοινωνία.
- Ο Πρόσκοπος είναι φίλος κι ευγενής προς όλους κι «αδελφός» με κάθε Πρόσκοπο.
- Ο Πρόσκοπος σέβεται τον εαυτό του και τους άλλους, προσέχει τα λόγια και τις πράξεις του.
- Ο Πρόσκοπος αγαπά τη φύση και προστατεύει το περιβάλλον.
- Ο Πρόσκοπος είναι εύθυμος και αισιόδοξος.
- Ο Πρόσκοπος είναι οικονόμος και φροντίζει για την καλή χρήση του χρόνου.
- Ο Πρόσκοπος είναι εργατικός και προοδεύει με τις ικανότητές του.
- Ο Πρόσκοπος είναι αποφασιστικός, έχει θάρρος και αυτοπεποίθηση κι αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του.